IONLAR MUVOZANATINI SURISH

Ionlar orasidagi reaksiyalar doimo muvozanatda bo’ladi. Bu muvozanat suriluvchi muvozanatdir.

                      CH₃COOH=  CH₃COO^-+H⁺       

          Agar shu  eritmaga asetat natriy qo’shilsa muvozanat  ionlar hosil bo’lish tarafiga qarab suriladi.

           Eritmaga  kuchsiz elektroliti bilan  bir xil ionga ega bo’lgan elektrolit qo’shilsa  muvozanat kuchsiz elektrolitning dissotsiyalanish darajasi kamayish tarafiga qarab suriladi.

          Agar asetat natriy bo’lgan eritmaga biror kislota ,masalan HCl qo’shilsa muvozanat  ionlar konsentrasiyasini kamayishi tarafiga qarab suriladi:

            CH₃COONa + HCl = CH₃COOH + NaCl

            CH₃COO^-+   H⁺ +  = CH₃COOH + Cl^-

        Kam eriydigan tuz MnS(q) xlorid kislotada eritilsa erish jarayoni oson sodir bo’ladi:

             MnS(q)   + 2 HCl  =  MnCl₂  + H₂S

             MnS(q)  +  2H⁺   =  Mn²⁺  +  H₂S

         Eruvchanlik ko’paytmasiga kora  EK _MnS =2,5_*10^-10 ga teng.  K_H2S=6_*10^-22 . Shuning uchun muvozanat o’nga surilgan.

           Shunday muvozanat mis sulfidi va xlorid kislota eritmasi orasida sodir bo’lishi kuzatilsa:

               CuS(q)  +  2HCl   =  CuCl₂  +  H₂S

         EK _CuS= 6_*10^-36;  bu qiymat H₂S ning dissotsiyalanish konstantasidan ancha kichik shuning uchun muvozanat bu jarayonda chapga surilgan. Mus sulfidi xlorid kislotasida erimaydi.

       Agar amfoter elektrolitlar orasidagi reaksiyalar kuzatilsa ,masalan rux gidroksidi ham asoslarda ham kislotalarda muvozanat o’zgaradi.