KOMPLEKS BIRIKMALARNING BARQARORLIGI


  Kompleks birikmaning ichki va tashqi sferalarining barqarorligi bir-biridan keskin farq qiladi.  Kompleks  birikmalarda  tashqi sferada turadigan ionlar elektrostatik ta’sir kuchlari orqali bog’langan, shuning uchun suvli eritmalarida ichki va tashqi sfera ionlariga oson to’la dissotsiatsiyalanadi:

             [Cu(NH3)4]SO4 = [Cu(NH3)4]2+  + SO42-

             K4[Fe(CN)6]  = 3K+ + [Fe(CN)6]3-

            

     Ichki sferadagi ligandlar markaziy atom bilan kuchli bog’langan bo’lib, ular kuchsiz elektrolitlarga o’xshab oz miqdorda dissotsiatsiyalanadi:

             [Cu(NH3)4]2+  = Cu2+  + 4NH3

              [Fe(CN)43+   = Fe 3+  + 6CN-

           

     Kompleks ionning dissotsiatsiyasiga massalar  ta’siri  qonunini tatbiq etish mumkin.

                     [Cu2+ ]  [NH3                                [Fe3+ ] [CN - 6

     K beq  =-------------- --------                  K beq   = -------------------

                { [Cu(NH3)4]2+}                                     {[Fe(CN)6]3+}

     Kompleks hosil qiluvchi ion va ligandlar kontsentratsiyalari ko’paytmasining kompleks  ion  kontsentratsiyasiga  nisbati  beqarorlik konstantasi deyiladi.  Beqarorlik  konstantasining  qiymati qancha kichik bo’lsa, kompleks birikma shuncha barqaror bo’ladi.

     Kompleks birikmalarning   barqarorligini   xarakterlash  uchun oxirgi vaqtda beqarorlik konstantasi o’rniga barqarorlik  konstantasi qo’llaniladi. Beqarorlik konstantasining teskari qiymati barqarorlik konstantasi deyiladi.

                                      { [Cu(NH3)4]2+}          1

            K barkarorlik    = ----------------------  =  -------

                                   [Cu 2+ ][NH3]4          K beqaror

 

K   barqarorlik  qancha  katta  qiymatga  ega bo’lsa,  kompleks birikma shuncha mustahkam bo’ladi.      

Birikmalari
  • H2O - Suv
  • HN 3 - Amiak
  • HF - Vodorod ftorid
  • HCl - Vodorod xlorid
  • NaH - Natriy gidrid
  • MgH 2 - Magniy girid
  • KH - Kaliy girid
  • BaH 2 - Bariy gidrid
Atom tuzilishi
Batafsil
Loyiha "Yangi internet tashabbusi" tanlovi doirasida, O'zbeksiton Respublikasi
Axborot texnologiyalari va komunikatsiyalarini rivojlantirish Vazirligi va
UZINFOCOM Markazi ko'magi bilan ishga tushirilgan